De kleine oude vrouw...

Opeens stond ze voor ons, die kleine oude vrouw, die de vraag stelde of het klopte dat wij uit Nederland kwamen. Ja, wij kwamen inderdaad uit Nederland en we waren zojuist op bezoek geweest in een Joodse nederzetting in de buurt van Betlehem, waar zij ook bleek te wonen.
Ze vertelde dat ze in 1926, in haar eerste levensjaar met haar ouders uit Polen naar Antwerpen was verhuisd en dat ze daar was opgegroeid in een gezin met in totaal 6 kinderen, Vandaar ook dat ze de Nederlandse taal beheerste al zei ze verschillende malen verontschuldigend dat het al lang geleden was dat ze Nederlands gesproken had en dat we haar maar niet kwalijk moesten nemen als ze de juiste woorden niet kon vinden.
En toen haar verhaal over de oorlogstijd waarin haar ouders de tegenwoordigheid van geest hadden om hun kinderen tijdig bij de juiste mensen onder te brengen. Dat niet alleen zij, maar ook haar hele gezin de oorlog had overleefd omschreef ze als een wonder en vol vuur vertelde ze van het in de oorlogsjaren gegroeide verlangen om naar Israël te gaan.
In 1946 kreeg ze toestemming van haar ouders om de grote stap te zetten, maar niet eerder dan dat ze getrouwd zou zijn. Met haar man ging ze een nieuwe toekomst tegemoet in de nederzetting waar wij op bezoek waren. Toen ze in verwachting van hun tweede kind was en de nog jonge nederzetting aangevallen werd door Palestijnen werd zij geëvacueerd naar Jeruzalem, terwijl haar man achterbleef om te vechten. Hij heeft het niet overleefd, want toen de Palestijnen de strijd gewonnen hadden, werden hij en zijn medesoldaten bevolen zich op te stellen voor een groepsfoto, waarna ze, keurig opgesteld genadeloos werden neergeschoten.....
En dat vlak voor het gebouw waar wij met haar in gesprek waren. We waren allemaal stil en met tranen in onze ogen zagen we voor ons hoe een geschiedenis van nog maar zo kort daarvoor zich herhaalde in het leven van jonge mensen die zich met hart en ziel inzetten voor de opbouw van een eigen land dat toch door God was beloofd. Wat oogde die kleine oude vrouw kwetsbaar, maar wat was ze sterk, wat waren wij om woorden verlegen, maar wat zij ze met stralende ogen dat ze naast haar twee kinderen vele klein- en achterkleinkinderen en ook nog een fijne man gekregen had. En..... wat waren wij dankbaar dat we deze kleine oude vrouw hadden ontmoet of, anders en beter gezegd, dat zij op onze weg gebracht was. Dat de Here God deze kleine oude, vrouw, deze Margalith Zisman zal zegenen, ja, dat Zijn sjalom met haar en haar dierbaren zijn zal.
Ontroerend waren de woorden die een collega bij het afscheid tot haar sprak: 'Tot ziens in Jeruzalem!'