Na de woestijn is het goed sjabbes vieren

Vrijdag 10 januari.
Voor de verandering op stap. We hebben inmiddels drie busjes voor 9 personen elk, zodat we ook als subgroepen op stap kunnen. Deze ochtend gaan we echter gezamenlijk op pad, en wel naar het zuidoosten (vanuit Jeruzalem gezien) en dat betekent door de woestijn van Judea, afdalend (letterlijk) naar Eingedi. In deze omgeving heeft David zich volgens 1 Samuël 24 schuilgehouden voor Saul, die hem als concurrent zag en hem wilde doden. Ook wij zijn daar het rotsachtige gebied ingetrokken, waar de steenbokken leven, al zagen we die niet. Wel kwamen we klipdassen tegen. Oh ja, nog voor we daar waren zijn we even gestopt bij Qumran. Voor theologen een belangrijke plek, omdat in 1947 in een grot in Qumran geweldig veel goed bewaarde boekrollen zijn gevonden, die dateren uit ongeveer de eerste eeuw vóór Christus tot de eerste eeuw van onze jaartelling. Daar zaten veel Bijbelboeken tussen (eerste testament) en daarmee waren we ineens een kleine 10 eeuwen dichterbij de oorsprong van deze geschriften.
De ‘hike’ bij Eingedi (nadruk op laatste klemtoon) was erg leuk, daarna reden we naar de dode zee, waar werd gepicknickt en gedobberd. Met strenge waarschuwingen vooraf vanwege het hoge zout en zwavel gehalte: niet spetteren, geen wondjes hebben, geen slok nemen, anders kunnen we je gelijk afvoeren, probeer niet te zwemmen…
Nou, dat ging sowieso nauwelijks, want dat moest natuurlijk wel even geprobeerd worden, maar je krijgt je benen bijna niet onder water. Dobberen dus. En ontdekken dat je dan toch nog ergens een plekje bleek te hebben. Jautsch!
Anyway, een originele ervaring rijker togen we terug naar Jeruzalem, om ons daar voor te bereiden op de Sjabbat! Dus allemaal wassen en poetsen en op ons Paasbest – nee, Sjabbesbest – naar de Sjoel (synagoge). We waren in 3 groepen verdeeld en te gast in 3 verschillende synagoges, en daarna welkom bij verschillende gastfamilies (2 aan 2).

Hierbij het verslag van Menno Leistra over die avond.
Vrouwen en hun plek in de synagoge.
Op vrijdagavond maken we met een deel van de groep een synagoge-dienst mee.
Een orthodoxe dienst met mannen en vrouwen gescheiden. Vrouwen nemen plaats achter het gordijn achterin de ruimte.
Na afloop tijdens de sabbatsmaaltijd voeren vrouwen echter het hoogste woord! De een werkt als vrouwelijke rabbijn op de campus van een college in Ohio. De ander is voorzitster van het internationale OJEC en de vrouw des huizes is een vermaard wetenschapper. Ze spreken over women-power en hopen dat met een jaar of tien er gewoon plek is voor vrouwen ook in de orthodoxe synagoge.
Aan het eind van de maaltijd neemt de vrouw des huizes het woord en legt de Parasha, het Schriftgedeelte van de week uit. Een gedeelte uit Exodus, over het volk dat net bevrijd uit Egypte ook weer terugverlangt naar die vleespotten. Ze legt uit dat de mensen weliswaar vooruit moeten naar beloofd land, maar hun herinneringen niet hoeven weg te poetsen. Die zwarte periode in Egypte was niet alleen maar inktzwart…
Een therapeutische gedachte! Wat hebben sommige mensen een pijn meegemaakt in hun verleden.
Die pijn, die herinneringen mag je meedragen op weg naar een goede toekomst!
De volgende ochtend op zaterdag horen we in een dienst voor messias-belijdende joden een andere toepassing van de Parasha: Kom op, we moeten vooruit, met God aan onze zijde. De politieke invulling van die boodschap met weinig hart voor het lijden van Palestijnen gaat mij veel te ver.
Dan liever die vrouwen, die hoopvol uitzien naar een gelijkwaardige plek voor vrouwen in de joodse orthodoxie! Wat mist de gemeenschap veel zonder hun inbreng in de uitleg van de Tenach! Zij weten niet alleen het hoofd, maar ook het hart aan te spreken!